detailfoto schade
restauratie

stichting restauratie schildering kapel rondleiding activiteiten & verhuur financiering en sponsoring contact HOME


Barsten, scheuren, 'verfblaren', afbrokkelende verfschilfers, verfdruipers  . . .  De beschildering in de kapel had te lijden onder een steeds sneller voortschrijdend verval. Met name de laagste meters van de muren waren flink aangestast. Op sommige plekken waren hele stukken beschildering al verdwenen.

20 april 2015 is begonnen met het werk, zeven weken later was de restauratie gereed.

Op 29 augustus hebben we tijdens een feest met alle betrokkenen het glas geheven op het geweldige resultaat van de restauratie.

De werkzaamheden zijn uitgevoerd door een team van de Stichting Restauratie Atelier Limburg (SRAL), onder leiding van Angelique Friedrichs.


De Stichting Restauratie Atelier Limburg onderzocht welke restauratietechnieken gebruikt kunnen worden. Dit onderzoek is mogelijk gemaakt door een gift van het Huis voor de Kunsten (Provincie Limburg).



De vakgroep Bouwfysica van Monumenten van de TU Eindhoven, onder leiding van Henk Schellen, heeft enkele jaren op diverse plekken, binnen en buiten de kapel, (het verloop van) vochtwaarden en temperatuur gemeten.



De uitkomsten van beide onderzoeken hebben geleid tot een plan van aanpak voor de redding van het kunstwerk en mei 2014 is in de crypte apparatuur geplaatst die het optrekken van grondwater in de muren tegen moet gaan.



Het werk omvatte de volgende zaken:
- vastzetten van losse verfschilfers;
- retoucheren van plekken van verdwenen verfschilfers;
- opnieuw opzetten van delen van de schilderingen die in
  de
loop der jaren verdwenen zijn: op de noord- en
  zuidwand van
het schip en de kopwand van het koor;
- volledig schilderen van de wanden van het koor;
- reparatie en bijwerken van het tongewelf.







De restauratie is gesponsord door:
m
-    Provincie Limburg
-    Huis voor de Kunsten
-    Bisdom Roermond (eigenaar kapel)
-    Stichting Fien Huth
-    Stichting Wilhelmina Sangers Cultuurprijs
-    gemeente Vaals
-    vele particulieren.





De schade lijkt te ontstaan door een combinatie van klimaatomstandigheden en materiaal: de kapel heeft geen verwarming en is in koude tijden erg vochtig. De temperatuur volgt de buitentemperatuur, wat betekent dat de verf de ene keer krimpt en dan weer uitzet. De elasticiteit van verf heeft grenzen: op een gegeven moment komen er barsten en scheuren. Condensvocht loopt in lange druipers van de beschildering af. Optrekkend vocht in de muren heeft zout meegevoerd, als dat droogt vormen zich kristallen, die tot 80x het volume hebben van zout in opgeloste staat. Dit drukt de stuc- en de toch al zwaar belaste verflaag van de muur.



Met de consolidatie en restauratie zijn de schilderingen voorlopig veilig gesteld.


Gezien het complexe samenspel van vocht (zowel optrekkend vocht in de muren als condensatievocht op de muren) met de gebruikte onderlaag en het verouderen van de verf, zal jaarlijks herstel van zich nieuw aandienende schade noodzakelijk zijn.


Voor het veiligstellen van het kunstwerk moet de Stichting Catharinakapel Lemiers jaarlijks een bedrag van minimaal €3.000,- genereren uit fondsenwerving en eigen activiteiten.